Olumluyu Vurgula
Çoğu terapi biçimi, danışan ortaya bir sorun koyduğunda (depresyon, kaygı ya da söz dinlemeyen bir çocuk gibi) sorunun altında yatan nedenleri bulmak ve nasıl çözüleceğini görme biçimindedir. Çözüm odaklı terapistler ise sorunların nedenlerinin bilinmesine gerek olmadığı şeklinde radikal bir görüşe sahiptirler. Çözüm odaklı klinisyenlere göre terapiye başvuran kişiler etkin davranma kapasitesine sahiptirler. Fakat zihniyetlerinin olumsuzlukları bunları köreltmiştir. Dikkatler unutulmuş yeteneklere, başarısızlıklara odaklanmamaya ve yeteneklerin yeniden sergilenmesi hedeflenir. Sorunların altından kalkılamaz görünmesinin sebebi kişinin o sorunları sürekli yaşadıklarını düşünmeleridir. Sorunlar, yaşanmadığı zamanlar fark edilmez ya da önemsenmez. Çözüm odaklı terapinin amacı, sorunların istisna olduğunu ve bu istisnaların çözümlerini ellerinin altında olduğunu göstermektir.
Terapinin Öncüleri Üzerine
Çözüm Odaklı Terapi Steve de Shazer, Insoo Berg ve meslektaşlarının Kısa Süreli Aile Terapisi Merkezi’ndeki çalışmalara dayanır. Steve de Shazer Çözüm odaklı terapinin ilk mimarıydı. Yazıları bu yaklaşımın en ilginç ve yaratıcı çalışmalarıydı.
De Shazer (1985)’e göre çözüme odaklanmak sorunu yok edeceğinden terapide sorundan çok çözüm üzerine odaklanılmalıdır. Çünkü çözüm çoğu zaman sorunun ortaya çıkış nedeniyle ilişkili değildir ve sorun odaklı düşünce, bireyin halihazırda uyguladığı ve gelecekte uygulayabileceği birtakım çözümleri keşfetme sürecini engeller. Çözüm odaklı kısa süreli terapi, sorunun yaşandığı şimdiki ana ve sorunun kaynaklandığı geçmiş zamana odaklanmaktansa sorunun çözülme ihtimali olan gelecek zamana odaklanır.
Kuramsal Yaklaşımlar
Aile terapisinin tanımlayıcı özelliklerinden biri her zaman için sorunların nedenlerini geçmişte aramak değil, şu ana odaklanmak olmuştur. Çözüm odaklı terapi ise sorunların çözülebileceği geleceğe bakmayı tercih eder. Danışanların değişmek istediklerini savunurlar.
Normal Aile Gelişimi
Normal aile yapılarının esnek, sınırlarının belirgin, hiyerarşilerinin örgütlü olduğu, pozitif pekiştirme denetiminden yararlandıkları, güvenli bağlar kurdukları, gereksinimlerin karşılıklı olarak giderildiği söylenir. Çözüm odaklı terapiye göre danışanlar kendi durumlarının uzmanıdır. Onları rahatsız eden ve gereksinim duydukları şeyleri bilirler. “Sormamı istediğiniz ya da bana söyleyecek başka bir şeyiniz var mı?” felsefesi buradan gelir. Çözüm odaklı terapistlere göre insanlar dayanaklı ve beceriklidir. Yaşanılan sorunlar uyumu bozmak değil, normal yaşamda karşılaşılan güçlüklerdir.
Editör: Minem Kesen
